Saturday, April 27, 2013

ИХ ЗАСАГ-ийг БАТЛАН ТУНХАГЛАХ УЧИР БУЮУ ХУУЛЬ ЯМАР БАЙХ ЁСТОЙ ВЭ


... МөрГүн дээдсүүдийн улаач үрс
Өндөр хатдуудын улаач үрс
ИХ ЗАСАГ-ийн дээдсүүдийн улаач үрс
Бүгдээр нэгдэж хэмээ олж
Сэтгэл оюунаа нэгтгэж
Зорилго хүслээ уухайлж
Түмэн ардаа Ний Хэмд нь оруулах
Тэр л үйлэнд нь шамдваас зохилтой...

                                                                                           ХАС ТӨРИЙГ БАДРААХ СУДРААС

Өнөөдрийн бичих ажлаа эхлэхийн өмнө нэг тайлбар тавихаас хэхэ. Их засаг хуулийн тухай бичих энэ тэмдэглэлүүдийг би ДААЛГАВАР гээд нэрлэчихсэн байгаа юм өөртөө. Яагаад гэвэл буурлаадаас өгсөн даалгавар гэж ойлгоод. Тиймээс би гоц мэддэг зүйлээ хийж байгаа биш, харин сурч мэдэхийг оролдон уншиж, төрсөн бодол юугаа бичиж байгаа тул миний бичсэн бүхэн дутуу дулимаг, бүүр хамгийн анхан шатны ч ойлголт байж мэдэхийг бодон алдааг минь өршөөж оноог минь урамшуулж хайрлаарай.
Жишээ нь урьд нь бичсэн засаг захиргааны нэгжийн тухайд би зөвхөн нэг талаас нь харан дутуу бодож бичсэн нь бичээд дууссаны дараа мэдэгдэж байх жишээтэй. Хариуцах эзэн, эзэн эрхтэй хамаатай байж болох талыг нь орхигдуулсан байна лээ. Иймд өнөөдөр бодож байсан бодол, мэдэж авсан мэдлэг маргааш, нөгөөдөр өсөн нэмэгдэж, өргөжин тэлэгдэж байдаг тул дутуу дулимагаа мэдэх тоогоороо нэмээд явахад буруудахгүй биз ээ.

Tuesday, April 23, 2013

ЗАСАГ ЗАХИРГААНЫ НЭГЖИЙН ТУХАЙД


Яаж бичихээ нэлээд бодов. Өгүүлбэр, заалт бүрээр нь бичээд байх юм уу гэтэл үгүй. Уншиж эргэцүүлэн, өнөөдөр ямар байгаа билээ, тэр нь болж байна уу үгүй юу, болохгүй бол яагаад юу нь болохгүй байна, тэр болохгүйг яаж болгож болох уу гэх мэтээр бодож бичих юм болов уу гэж бодтол Дээдсийн бичээд байдаг, сударт байгаад байдаг ӨНГӨРСӨНӨӨС ИРЭЭДҮЙГ ӨНӨӨДӨР  БҮТЭЭХ гэж гэнэт бодогдов. Бодвол энэ л арга зам нь юм байлгүй.
Уг нь эхнээс нь эхлэн бичмээр байтал энэ засаг захиргааны нэгж нь л бодогдоод болохгүй тул өнөөдөртөө үүнээс нь эхлэе дээ. Нэг зүйл зүгээр сануулахад судлаачдын бичдэгээр бол Их Засаг хууль бүрэн эхээрээ одоог хүртэл олдоогүй байгаа юм гэсэн. Дээдэс бичихдээ үлдсэн нь ёс заншилаас олдох байх гэсэн нээрээ үнэн шүү. Тэр үеийн ИХ ЗАСАГ ёс заншил болтлоо хэрэгждэг байж. Энэ бол мэдээж амьдралд нийцтэй бодитой хууль байсаан гэсэн үг. Гэтэл өнөөгийн хууль юу вэ. Энгийн иргэд дагаж мөрдөх нь бүү хэл хуульч нар нь хэрэглэдэггүй, мэдэхгүй маш олон хууль бий. 400 гаран хуультай гэж байгаа. Хууль нь гууль болсон гэж ярьдаг биз дээ. Өнөөдөр яг л тийм байна. Ер нь энэ үг хэзээ,  хаанаас гарсан юм бол. Хууль нь гууль болоод байгааг харсан нэг нь харамссандаа гаргасан юм болов уу эсвэл хууль нь гууль болог гээд хараагаад хэлчихсэн үг юм уу бүү мэд. За ямар ч байсан энэ бол хамгийн муухай үг.

БУУЖ ӨГЬЕ

Юунаас яаж эхлэхээ мэдэхгүй байдаг... Яагаад гэвэл би их ядарч. Бие маань биш сэтгэл их ядарчээ хэхэ. Гэсэн ч бичих хэрэгтэй бололтой.
Сүүлийн үед миний толгой дотор юм уу сэтгэл дотор ч юм уу нэг их “юм” болов. Юу гэдгийг нь хэлж мэдэхгүй болохоор “юм” гэж төлөөлүүлж байгаа юм хэхэ... Уг нь инээх ч юм биш л дээ гэхдээ ингэж бодохоор хэн нэг нь миний дотроос намайг даапаалаад байгаам шиг инээд хүрээд байх юм сонин. Тэр “юм”-ыг хэрвээ ямар нэгэн зүйлтэй дүйцүүлбэл “дайн” л гэсэн үг... Урьд нь хамаагүй бодогдсоноо шууд ярьж, бичдэг байсан би одоо харин үгээ харьцангуй цэнэдэг болж.