Tuesday, October 2, 2012

Эзэн Хаантай уулзсан түүхийн эхлэл



Энэ үйл явдал 2012 оны 01 сарын 02-ны өдөр эхэлсэн юм. Магадгүй оюун санаа, зөн мэдрэмжийн хувьд түүнээс ч өмнө эхэлсэн байж ч болох юм гэж сүүлд боддог болсон.
Учир нь хэзээнээс эхэлснийг бүү мэд, би өөрийн маш чухал ямар нэг зүйлийг ор тас мартчихаад байгаа юм шиг, эсвэл өөрийнхөө хамгийн хэрэгтэй зүйлийг алга болгочихоод эрээд ч байх шиг, эсвэл хэн нэг дотны хүнээ мартчихаад хэн билээ гэж үгүйлээд ч байх шиг нэг л юу гэдгийг нь мэдэхгүй сонин мэдрэмж байнга дагадаг байлаа. Энэ мэдрэмж намайг нилээд удаан зовоосон ч яг ямар хугацаагаар байсныг нь мартаж. Энэ мэдрэмжээс болж заримдаа би маш их гунигладаг байж билээ.

Friday, August 17, 2012

ЭЗЭН ЧИНГИС БИ ЭРГЭН ИРЛЭЭ


Эх сурвалж: www.chingiss-udgan.blogspot.com

ТЭНГЭР    ТЭНГЭР    ТЭНГЭР
МОНГОЛ   МОНГОЛ   МОНГОЛ
ГАЗАР      ГАЗАР       ГАЗАР

ТЭНГЭР    ТЭНГЭР    ТЭНГЭР
МОНГОЛ   МОНГОЛ   МОНГОЛ
ГАЗАР      ГАЗАР       ГАЗАР

ТЭНГЭР    ТЭНГЭР    ТЭНГЭР
МОНГОЛ   МОНГОЛ   МОНГОЛ
ГАЗАР      ГАЗАР       ГАЗАР

Тэнгэр заяат Монгорын
Газар ивээлт Үнхэрийн
Хөх тамгат хүй хамгаалагч
Хөх Монголын хаан би
Хүн биенд төрөлгүй
Хий сүнсэндээ хувилан
Эмээлээ элгэндээ авсан
Эх өлгийдөө эргэн ирлээ.

Гурван наст Гунан улаан баатар

Наран  сая  жаргаж  байхад
Навч цэцэг дэлгэрч байхад
Захын   модыг   зулзага   байхад
Загал  бугыг  янзага  байхад
Самуун   цагийг   шувтарч   байхад
Сайхан   жаргалыг   эхэлж   байхад
Сүн   далайг   шалбааг   байхад
Сүмбэр уулыг гүвээ байхад
Манай   энэ   орны   эзэн
Манлай   баатрын   хүү
Ачтай   гэж  ард   нь   хүрээлсэн
Алдартай   гэж   дайсан   нь   сүрдсэн
Хүний   сайн   Хөхөлдий   мэргэн   гэж   байжээ.

Гурван наст гунан улаан баатар

ЭЗЭН ЧИНГИС ХААНЫ ЗАРЛИГ (Тэнгэрийн тамгат бүх Онгод Баатрууд Бөө нарт хандсан)



Хөх Мөнх Тэнгэрийн Хүчин дор
Хөрст Алтан Дэлхийн цээжинд
Хөх Монголын Заяат  үрс
Хөх тамгатан улаачдаа заларсан

Үгэнд ижилдэн
Сэцэн болсон
Илдэнд ижилдэн
Баатар болсон

Үнэнд нэгдэж
Үхэлд ч хамтарсан
Үүрдийн үнэнч Андууд
Үлгэрт  мөнхөрсөн Баатрууд минь

Эзэн хааны айлдварууд

Эзэн Хааны айлдварууд

Tuesday, July 24, 2012

"ИХ ЗАСАГ" хууль



НЭГ." ИХ ЗАСАГ" -ийг БАТЛАН ТУНХАГЛАХЫН УЧИР.
Нэгэн зүйл. /1/
Мөнх тэнгэр мөхөс миний биеийг зарлигдан олон түмэн иргэдийг захируулахаар соёрхов. Тал нутагт одоо болтол ямарч эмх журамгүй байгаа нь ийм зэрэгт хүргэв.
Нэгэн зүйл. /2/
Үр хүүхэд нь эцэг, эхийнхээ үгийг сонсохгуй, дүү нар нь ахынхаа хэлж шаардсаныг дагахгүй, эр нь эхнэртээ итгэхгүй, эхнэр нь эрийнхээ хэлсэн үгийг даахгүй, дагагдагсад нь ахлагчаа хүндлэхгүй, ноён нь ард албатынхаа дунд орж хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэхгүй болжээ.

Аялалын тэмдэглэл /үргэлжлэл/


14-ний өглөө. Энэ өглөө манай майханыхан ариун цэвэр гээчийг мандуулан бадруулж, үс гэзгээ угааж, өнгө зүсийг олов... хэхэ... Харин биднийг босохоос өмнө Тэнгэр удган болон Тэнгэрийн дуучийн майханыхан боссон байв. Ер нь энэ шөнө удган маань амарч чадсан эсэхийг бүү мэд. Учир нь Тэнгэрийн дуучийн төрсөн дүү босоод 2 жил орчим болж буй удган Хан Хөгшин хайрханаас эхлэн бидэнтэй нийлсэн юм. Тэрээр хуяг, хэцээ буруу хийсэнээс (өөр шалтгаан байсан эсэхийг би мэдэхгүй) болон дээд буурлууд нь нилээд догширсон байсан ажээ. Энэ гол дээр ирж буудалсанаас эхлэн Хааны зөвшөөрлөөр буусан Дээд буурлууд нь ихэд хилэгнэн хэд хэдэн удаа татаж унаган тэр тоолонд нь удган минь засаж янзалсаар биднийг сэрэхэд ч мөн л тэр удган унасан байдалтай Тэнгэр удган засаж байв.

Sunday, July 22, 2012

Аялалын тэмдэглэл


2012 оны 7 сарын 11-ний өдрийн морин цаг шувтрах үеэр нийт 24 хүний бүрэлдэхүүнтэй, Тэнгэр удган тэргүүтэй аялалын баг Өвөрхангай аймгийн Хайрхандулаан сумын зүг хүлгийн жолоо залав аа хэхэ. Аялалын зорилго нь Өвөрхангай аймаг дахь түүхт газар нутгийн амь болон эздийг сэрээх зорилготойг замд гарсан хойно асууж мэдэв. Угаас “Юм бүхэн учиртай” гэдэг. Энэ аялалд хэн явах нь бас л дээрээсээ учиртай байсан гэж ойлгов. Учир нь миний мэдэхийн аавын талын буурлууд минь энэ хээр, тал, хангай, говь хосолсон Өвөрийн цэнхэр хангай нутгийн буурлууд юм.